Het leukste en opvallendste kleurgebruik in games

Wie de geschiedenis van kleurgebruik in games wil nagaan, loopt tegen een riante hoeveelheid tegenstrijdige informatie aan waar niemand gelukkig van wordt. Desalniettemin vormen kleuren een onmisbaar deel van veel games, wat me aanspoorde enkele vormen van kleurgebruik en enkele bijzonder mooie games op een rijtje te zetten. Nee, de technieken die ik beschrijf (in willekeurige volgorde) zijn niet altijd als eerste in de genoemde games te zien, maar de games zijn zeker illustratief. Kijk daarom niet raar op als je bepaalde games mist, en laat het vooral in de comments weten wat je mist!

The Witness

Het eiland waar de speler op rondloopt in puzzelgame The Witness is ontzettend kleurrijk en met zijn verschillende soorten flora en kalme zee erg mooi en relaxerend, en dat mag ook wel in een game met zulke frustrerende puzzels. Veel van de puzzels werken op basis van kleur; bepaalde kleuren vlakken moeten verbonden door een lijn te trekken, bepaalde kleuren lijnen moeten bepaalde delen van het ‘puzzelveld’ vullen, etc. Niet alleen dus de vormen en zelfs bedrading van dingen zijn belangrijk in The Witness, kleur is essentieel.

Antichamber

Deze minimalistische first-person puzzle-shooter hoeft het niet alleen van zijn kleurgebruik te hebben. De M.C. Escher-achtige omgevingen zijn al genoeg om de speler flink te imponeren, en het kleurgebruik draagt juist bij aan de verwarring die de game zaait. Wanneer je tien keer achter elkaar uitkomt bij hetzelfde trapgat, is dat een tikkeltje vervelend en vooral verwarrend, maar wanneer de twee trapdelen die je ziet soms rood en soms blauw zijn en je daar geen touw aan vast kunt knopen, tja…

Fez

Bij het terugdenken aan Fez zal vooral het puzzelen met perspectieven en de vrolijk ogende sprites ten geest springen, maar ook het waanzinnige kleurenpalet van de game zal niemand vergeten. Geen baanbrekend kleurgebruik, maar in combinatie met de designs van de sprites en de speelwereld wel een van de gedenkwaardigste. 

GuitarFreaks / DrumMania / Guitar Hero / Audiosurf

De eerste ritmische game die razendsnel kleuren over het beeldscherm heenjaagt met de bedoeling dat de speler die kleuren volgt en de corresponderende knoppen op het juiste moment indrukt. Natuurlijk, er waren eerder al andere rythm-games (neem een Parappa the Rapper), maar de vlakken die we later ook in Guitar Hero en zelfs games als Audiosurf tegenkomen hebben die games vaak niet. Het unieke bij deze game is dus dat muziek correspondeert met kleur, om de herkenning van verschillende knoppen – op de niet altijd even intuïtieve controllers - te stimuleren.

Strata

Eén korte blik op de Google Play Store of iTUnes is genoeg om te zien dat puzzelspellen gebaseerd op kleur erg populair zijn. En terecht; onze kleurherkenning kan best indrukwekkend zijn, en door met kleuren te worstelen in puzzels wordt dat alleen maar beter. Strata is een opvallende game omdat de speler een soort grid, een rooster aan verschillende kleuren elkaar moet laten overlappen om een voorbeeldcreatie te evenaren. Klinkt misschien niet bijzonder interessant, maar het denkwerk en de fijne stijl kunnen je goed doen.

Galaxian

Veel websites, Facebook-krijgers en zelfs boeken zullen zeggen dat Galaxian de eerste game ooit is waarin kleur wordt gebruikt, maar niets is minder waar. Galaxian is daarentegen wel de game die als eerste gebruik maakt van zogenaamde multi-colored sprites; het eerste kleurgebruik in games is hoe dan ook een punt waar nog veel over gediscussieerd kan worden omdat releases in de jaren ’60 en ’70 niet altijd even soepel liepen als nu en niet zo goed werden gedocumenteerd. Galaxian is het werk van Namco – misschien ken je ze wel - dat in 1974 de Japanse tak van gamebedrijf Atari overkoopt en vijf jaar later de game met multi-gekleurde sprites introduceert.

Space Fury

Als een bron Galaxian niet als eerste game met kleur benoemd, dan komen ze vaak uit bij een game getiteld Space Fury. Deze machine maakte als eerste gameconsole gebruik van een vector-scherm, en door het technische vernuft van Sega was het in ieder geval in 1981 een van de allereerste games met echte kleuren. Kleuren waren wel degelijk eerder te zien in games, maar door de schermen waar die beestjes gebruik van maakten is er meer sprake van een illusie van kleur: overlappende lagen in het beeld laten het lijken alsof er gekleurde lijnen door het beeld gaan, maar van echte RGB is geen sprake.

Wimbledon

Door naar een andere titel die vaak genoemd wordt in het debat rond de eerste gekleurde game: Wimbledon. Het tennisspel mag dan niet de eerste game zijn met echte kleuren, door het gebruik van overlappende lagen en (als eerste systeem) het hebben van mono-color sprites wekt het wel als een van de eerste games de de illusie wekt dat het pong-achtige spelletje kleuren toont.

The Witcher 3

Om een beetje actueel te blijven moeten we natuurlijk een van de mooiste games van de afgelopen vijf jaar wel meenemen, en dat is vandaag The Witcher 3. Het kleurgebruik in de game valt zo op omdat het geheel er gewoonweg bijzonder goed uit ziet en goed in elkaar steekt. Overspoeld worden door het avondrood van de ondergaande zon, het loslaten van de verschillend gekleurde signs, waanzinnige weereffecten en niet in de minste plaats het prachtige Toussaint uit de Blood and Wine-uitbreiding… Smullen.

The Unfinished Swan

The Unfinished Swan is een van die creatieve projecten die iedere gamer eigenlijk een kans zou moeten geven om de kansen die de ontwikkelaars zelf hebben genomen. Een game waarin de speler begint in een volledig witte kamer is immers niet het meest aanlokkelijke concept om mee aan de slag te gaan, maar het leverde een artistiek hoogstandje op. De speler kruipt in de huid van een kleine jongen die achter een mysterieuze zwaan aangaat die op zijn beurt uit een schilderij is ontsnapt. Door kleur te geven aan de witte wereld leert de speler steeds meer over de omgeving, het jochie en een bepaalde eenzame koning; hoe meer kleur, hoe duidelijker het verhaal.

RuneScape 

Zeker in de tijd dat game-ontwikkelaars nog geen middelen hadden om een X aantal verschillende character models te ontwikkelen werd veelvuldig naar de verfkwast gegrepen om toch onderscheid aan te brengen. Neem RuneScape, de browser based MMORPG waarin alle soorten armor bijzonder veel op elkaar lijken, maar de kleur doorslaggevend is. Kleur is hierin inherent verbonden aan het skill-level van de speler: iemand met een goud randje om zijn bakkes oogt een stuk succesvoller dan iemand met dezelfde outfit, minus de afwerking. Vandaag de dag zien we dit nog weinig, maar wat wel nog eens gebeurd…

Age of Empires / Mortal Kombat (& Rise of Nations / Unreal Tournament)

Kleuren toewijzen aan verschillende teams in een game is niet iets van de afgelopen jaren; zodra de kleuren beschikbaar waren aan game-ontwikkelaars gingen ze daar natuurlijk direct mee aan de slag. Een game waarin de kleur van een team doorslaggevend is, is Age of Empires. Wanneer iemand een andere speler tegenkomt in deze RTS-game, zou het zonder de opvallend gekleurde outfits van de soldaten en vlaggen. Verschillende kleuren zijn hierin tevens illustratief voor verschillende landen, verschillende achtergronden dus.

Een andere game die zoiets doet met kleur is Mortal Kombat. Drie personages uit deze fighter zijn opgebouwd uit exact dezelfde modellen, maar doordat hun masker en tabberd op een bepaalde manier zijn gekleurd weten fans direct met welk personage ze te maken hebben. En daarmee ook welke moveset ze kunnen verwachten, hoe ze aan het eind van de match omgebracht kunnen worden en natuurlijk met welke fascinerende motivaties ze te maken hebben (het verhaal is immers van immens belang in Mortal Kombat). Deze praktijk komt niet vaak meer voor, maar kleuren toewijzen aan verschillende teams zal nooit verdwijnen (kijk naar een Rise of Nations of Unreal Tournament).

Mario Kart

Mario Kart doet iets unieks met de gamer: sinds een bepaald patroon wordt gebruikt om de Rainbow Road te vullen, overspoelt een overweldigend en bedrukkend gevoel ex-Mario Kart-spelers bij het zien van regenboog-patronen. Traumavoer.

Limbo

Waar de andere games uit deze lijst opvallen door hun gebruik van kleur, valt Limbo op door het gebrek aan kleur. Nouja, ‘gebrek’ impliceert dat de sidescroller iets mist doordat het alleen zwart, wit en grijstinten toont, maar iedereen die hem eens doorlopen heeft weet dat dat niet waar is. De beklemmende grijze zee die de wereld van Limbo heet geeft naast een bak sfeer en een gedenkwaardige stijl een uniek karakter aan de game, iets waar onder andere in het (minimalistische) verhaal ook op wordt ingehaakt.

Ori and the Blind Forest

Door naar een sidescroller die om zijn kleurgebruik juist in het oog springt: Ori and the Blind Forest. Wanneer de speler voor het eerst in de huid van de kleine Ori kruipt lijkt het bos misschien een tikkeltje saai, maar de waanzinnige contrasten van het bos enerzijds en de verschillende krachten van Ori en fantastische gebeurtenissen anderzijds, zal menig speler lang bijblijven. Kom maar op met die sequel.

Mirror´s Edge

Een stad die Glass City heet zou je misschien niet als witte jungle van nieuwbouw voor je stellen, maar dat is grofweg wat je krijgt in MIrror’s Edge. Nee, natuurlijk zijn er meer kleuren, en het vele wit van de stad complementeert dat. Neem de rode highlights die Fate moet volgen om naar de volgende objectives te kunnen rennen – in een volop gekleurde wereld zou het beginnen te duizelen.

Een andere reden dat Mirror’s Edge zich limiteert tot het huidige kleurenpalet is, net als zoveel in deze business, terug te leiden tot marketing. Je hebt waarschijnlijk niet veel meer nodig dan een screenshot of twee om door te hebben dat je naar afbeeldingen van Mirror’s Edge kijkt, en dat is mede te danken aan het regelmatige gebruik van kleur én de kleurenkeuze; hierdoor ontstaat het merk Mirro’s Edge. Geloof je het niet? Kijk maar eens naar het kleurgebruik in onderstaande afbeeldingen van bekende games:

Nu je toch bezig bent, kijk dan ook maar even naar het verschil tussen een casual game en een core game. Ontwikkelaars kunnen direct veel aan hun doelgroep duidelijk maken, alleen al door de keuze van een specifiek kleurenpalet.

Hohokum

De game Hohokum – verplichte grappen over dat de naam iets is wat word uitgeschreeuwd door menig pornoacteur in 3..2..1..– gaar niet per se opvallend met kleur om, maar het design is ontzettend fijn om naar te kijken. En uniek is het zeker:

InFamous Second Son

Wie een HDR-tv in huis heeft staan (het liefst in 4K) en daar een PS4 Pro met InFamous Second Son op heeft aangesloten, weet dat niet elke game even goede gameplay hoeft te bieden om te kunnen imponeren. Over contrast gesproken! De neonlichten van InFamous zijn om te smullen, en het maakt het des te leuker dat al die neonkleuren afkomstig zijn van de krachten van het hoofdpersonage zelf.

Journey

Journey heeft een erg herkenbaar kleurpalet, maar veel mensen zullen bij de naam direct denken aan een van de eerste levels die een rode gloed over zich heen heeft en ook niet vies is van bruintinten. Wat opvallend is aan Journey is echter niet welke kleuren gebruikt worden, maar hoe ze elkaar opvolgen. Elk level heeft een andere tint, met veel kleur in het eerste level en weinig in het laatste.

Het geven van verschillende kleuren achtergronden gebeurt veelal ook in randomly generated games, maar daarbij is het meer een (makkelijke) manier om variatie te bieden en elk level anders te laten aanvoelen. Een van de games die dat doet is Tiny Wings: bij elke gegenereerde achtergrond wordt opnieuw een kleurenpalet gegenereerd.

Every Day The Same Dream

De wereld van de korte browsergame Every Day The Same Dream is niet bepaald interessant, maar dat is de bedoeling. De dagelijkse sleur staat centraal in deze game, en om te benadrukken dat die voor sommige mensen erg saai kan zijn, is de gehele wereld grijs en wit. ‘Opvallende’ gebeurtenissen zoals het vallen van een boomblad krijgen echter wel een kleur, wat een leuk contrast geeft.

Braid

In een feature als deze moeten we wel een game verwerken die eruit springt vanwege zijn pittoreske uitstraling. Want als Jonathan Blows platformer Braid iets is, dan is het wel schilderachtig. Waanzinnige kleuren lopen in elkaar over zoals je het op een Van Gogh-schilderij zou verwachten, en daar hebben menig gamers hun vingertjes bij af gelikt.

The Binding of Isaac

Kleuren worden in veel games gebruikt om een zekere hiërarchie in de verschillende lagen op het beeld duidelijk te maken. Bijvoorbeeld in The Binding of Isaac spelen de tinten van de verschillende onderdelen van de game in op hoe belangrijk ze zijn voor de speler. Isaac en de vijanden vallen op tegen de donkere achtergrond, collectibles en tears zijn iets donkerder getint en staan daarmee lager in de hiërarchie. Deze hiërachie gaat in The Binding of Isaac op de schop in de latere levels, wat bijdraagt aan de gewenste hogelijkere moeilijkheidsgraad. In late levels werken de kleuren tegen je; zo is de vloer van het Womb-level rood, wat de schadelijke rode tranensporen van veel vijanden doet verdwijnen uit het zicht en het een stuk lastiger maakt om de tears van vijanden over het beeld te zien bewegen, en daarmee het ook moeilijker maakt om die te herkennen en te ontwijken.

Color Switch

Met meer dan 175 miljoen downloads is de game Color Switch een grote op de mobiele markt. Sterker nog, dit is de game die Flappy Birds destijds van de troon stootte, en dat met kleurenpuzzels! Gemaakt door iemand die 10% van de kleuren kan zien die de gemiddelde persoon ziet, wat toch best opmerkelijk is en tevens de reden dat de kleuren zijn zoals ze zijn: voor hem zag het er allemaal goed uit.

Splatoon

Er zijn talloze games waarin inkt moet worden gebruikt om kleur te geven aan een speelwereld (zoals The Unfinished Swan hierboven), maar competitief elkaar onder kladderen met verf is een stapje hogerop. Dat kan in Splatoon, waarin het in eerste instantie niet eens de bedoeling is om je tegenstander om het leven te brengen met een goedgemikte verfstraal maar juist de wereld een nieuw likje verf dient te krijgen. In jouw teamkleuren, wel te verstaan.

Hue

De laatste puzzelgame op deze lijst weet ook weer erg leuk om te gaan met kleur. In de niet altijd even rijkelijk gekleurde wereld van Hue moet de speler namelijk door verschillende kleurtinten te selecteren in een kleurenwiel, en die te verspreiden door het beeld, nieuwe paden ontdekken en objecten openbaren. Naast enkele games waarin armor kleur kan krijgen op basis van zo’n ding (DayZ), is Hue de enige waarin een kleurenwiel dient als controller.

Quake

Een van de eerste media-uitingen die deze donkere, grauwe stijl met bruine ondertonen eigen wist te maken. Het liet zien dat je zelfs met een poepkleur nog een goede franchise kunt neerzetten, en daar mogen we ook wel even bij stilstaan. Neem dat, DCU.