De studio achter … Half-Life en Dota 2 

De oprichters van Valve Corporation – Gabe Newell en Mike Harrington – waren werkzaam bij Microsoft. Newell werkte dertien jaar bij het bedrijf uit Redmond aan Windows. Samen met Harrington besloot hij in 1996 te vertrekken om zijn eigen bedrijf, Valve, op te richten in Kirkland, Washington, vlakbij het hoofdkwartier van Microsoft. Het duo wist met een groep kundige ontwikkelaars meteen naam te maken met een duizelingwekkende PC-shooter.

Half-Life

Dat jaar begon het bedrijf met de ontwikkeling van Half-Life. In november 1998 kwam de shooter uit, met Sierra On-Line als uitgever. De game was een groot succes: niet alleen miljoenen exemplaren werden verkocht, het spel werd kritisch ook bejubeld. De manier waarop het narratief van de game naadloos in de gameplay werd verwoven (denk bijvoorbeeld maar aan de intro, waar je als wetenschapper Gordon Freeman in een tram door het onderzoekcomplex reist) was briljant, en ook de precieze shootergameplay en grote variatie aan vijanden zorgden voor een uitmuntende kwaliteit.

Valve zelf zou de jaren daarop geen nieuwe game ontwikkelen, maar andere ontwikkelaars hielpen wel een handje, en met groot succes. Gearbox Software bijvoorbeeld maakte twee uitbreidingen voor Half-Life. Valve kocht in 1998 ook TF Software PTY, het team achter de Team Fortress-mod voor Quake. Het jaar daarop leverde de studio Team Fortress Classic af, in principe dezelfde game in een Half-Life-sausje.

Counter-Strike

Hoewel Valve niet (zichtbaar) games aan het ontwikkelen was, gaf het wel de development kit van Half-Life vrij zodat modders er mee aan de slag konden. Er kwamen dan ook vele mods uit, waarvan Counter-Strike zonder twijfel de meest succesvolle was. De multiplayershooter, ontwikkeld door Jess Cliffe en Minh Le, laat spelers kiezen uit twee teams (soldaten en terroristen). De bèta kwam in ’99 uit en Valve nam het duo meteen aan. Een jaar later kwam Counter-Strike 1.0 officieel uit en het spel werd gigantisch populair. De kracht van de simpele doch effectieve gameplay heeft er voor gezorgd dat de game (en diens diverse nieuwe versies) meer dan een decennium lang een van de belangrijkste competitieve games ooit bleef.

Source en Steam

Harrington vertrok in 2000 en Newell verhuisde met Valve naar Bellevue, Washington. Daar werd gewerkt aan twee extreme belangrijke concepten: Source en Steam. Steam was een simpel digitaal platform om (op dat moment alleen nog) Valve-games mee te spelen. PC-gamers waren er niet erg blij mee. Een speciaal programma om alleen Valve-games mee op te starten was nou niet bepaald handig, helemaal niet omdat het programma toen nog enorm instabiel was. In 2004, een jaar na de lancering van het programma, kondigde Valve aan dat alle games van het bedrijf alleen nog maar via het platform gespeeld konden worden.

Source was de nieuwe engine van Valve. In augustus 2004 was Counter-Strike: Source een prima showmodel voor deze krachtige en versatiele engine, maar het was vooral in november 2004 dat de meeste gamers kennismaakten met de engine en Steam via een Trojaans paard: Half-Life 2. Een game die inmiddels meer dan tien miljoen keer is verkocht. Het langverwachte vervolg toonde de uitmuntende graphics en physics engine die Source mogelijk maakte, en aangezien bijna alle PC-gamers de game wilden spelen was het gebruiken van Steam ook een noodzakelijk kwaad. Er was geen ontkomen meer aan. Daarbij is de Source-engine al snel uitgegroeid tot een favoriet bij kleine ontwikkelaars en modders, aangezien de engine gratis verkrijgbaar is.

In de rest van het eerste decennium van deze eeuw voerde Valve zijn productie flink op en zagen we titels als Half-Life: Episode One en Two, Team Fortress 2 en Portal. Vooral laatstgenoemde was met zijn puzzelgameplay en boeiend narratief een verrassende hit. De games werden samen met Half-Life 2 gebundeld in The Orange Box, dat ook naar Xbox 360 en PlayStation 3 kwam. Zo maakte een nog breder publiek kennis met de titels van het bedrijf. Het Amerikaanse Turtle Rock maakte op eigen houtje met de Source-engine de multiplayershooter Left 4 Dead. Valve zag er wel heil in en kocht de studio op.

Een machtig bedrijf

In het begin van dit decennium ging Valve lekker door met games uitbrengen, waaronder een vervolg op Left 4 Dead, een nieuwe versie van Counter-Strike genaamd Global Offensive, en de moba-game Dota 2, dat een van de belangrijkste e-sportgames van deze generatie zou worden. Ondertussen is Steam allang niet alleen meer voor games van Valve en heeft bijna elke ontwikkelaar wel hun titels op de service staan. Steam is niet langer een onhandig programma dat de helft van de tijd crasht, maar een enorm stabiele en overzichtelijke manier om PC-games te spelen. Hoewel Steam de laatste jaren te maken heeft met concurrentie, onder andere in de vorm van de Windows 10 Store, spelen de meeste PC-gamers het liefst hun games via Valve’s programma. Een wereld van verschil met de reputatie van het platform anderhalf decennium geleden.

Qua games is het de laatste jaren wel een beetje stil geworden bij Valve. Het verhaal van Half-Life 2 is nooit afgemaakt (Episode Two sloot af met een cliffhanger) en een eventuele Half-Life 3 is tegenwoordig eerder een mythe. Als Valve echter één ding heeft bewezen, is dat het constant verrassende sprongen kan maken en gamers producten en games kan geven waarvan ze zelf niet eens weten dat ze het willen hebben. Het blijft dus altijd afwachten waar Valve nu weer mee aan komt zetten. Als één van die nieuwe producten echter Half-Life 3 is, dan springen miljoenen gamers vast en zeker een gat in de lucht.

Voorgaande delen in de 'Studio achter'-reeks:
Santa Monica Studios
Ubisoft Montreal
Rockstar North
Naughty Dog
Volgende maand kijken we naar id Software!